Το ελαιόδενδρο προέρχεται από τη λεκάνη της Μεσογείου και η καλλιέργεια και εκχύλιση ελαιολάδου από τον ελαιόκαρπο έχουν βαθειές ρίζες στην ιστορία, που πηγαίνουν χιλιάδες χρόνια πίσω. Σήμερα το ελαιόδενδρο καλλιεργείται με πολλές ποικιλίες σε όλες τις ηπείρους πλην της Ανταρκτικής.
Δεν είναι σαφές πότε και που άρχισε η καλλιέργεια του ελαιόδενδρου, αλλά υπάρχει μία διαδεδομένη άποψη ότι ήταν στην Κρήτη. Ο αρχαιότερος αμφορέας ελαιολάδου χρονολογείται από την Πρώιμη Μυκηναϊκή εποχή περί το 3500 πΧ, αλλά πιστεύεται ότι η παραγωγή είχε αρχίσει πριν το 4000 πΧ. Είναι όμως βέβαιο ότι ελαιόδενδρα καλλιεργούνταν στην περιοχή μετά το 1500 πΧ, την Ύστερη Μινωϊκή εποχή και η καλλιέργειά τους ήταν ένας βασικός παράγοντας της ανάπτυξης της Κρητικής οικονομίας.
Ο Μύθος της ελιάς.
Η Ελληνική μυθολογία παρουσιάζει μία διαφορετική άποψη για το πρώτο ελαιόδενδρο. Προτού η πόλη των Αθηνών πάρει το όνομά της, η Αθηνά και ο Ποσειδώνας διαγωνίσθηκαν μεταξύ τους για το ποιός θα είναι ο Προστάτης Θεός της πόλης. Κάθε Θεός προσέφερε στους πολίτες ένα δώρο και οι Αθηναίοι έπρεπε να αποφασίσουν ποιό από τα δύο να προτιμήσουν και έτσι να διαλέξουν τον προστάτη της πόλης. Ο Ποσειδώνας πρόσφερε θαλασσινό νερό, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα εμπορίου και ναυτικής δύναμης, αλλά το νερό δεν ήταν πόσιμο. Η Αθηνά από την δική της πλευρά έδωσε για καλλιέργεια το πρώτο ελαιόδενδρο που τους έδινε τροφή, ξυλεία και λάδι. Οι Αθηναίοι διάλεξαν την ελιά και την Αθηνά ως προστάτιδα της πόλης.
Άλλες χρήσεις του ελαιολάδου στην ιστορία
Εκτός από εξαιρετική πηγή θρεπτικών συστατικών, ιστορικά το ελαιόλαδο έχει χρησιμοποιηθεί ως καλλυντικό για το δέρμα. Οι Αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν το ελαιόλαδο για εντριβές, για να ξεκουράσουν τους μυς ή για να βοηθήσουν σε αθλητικά τραύματα. Στην Αρχαία Αίγυπτο χρησιμοποιούνταν για τον καθαρισμό του δέρματος, ενυδάτωση και αντίσηψη.
Το ελαιόλαδο περιέχει αντιοξιδωτικά, όπως οι πολυφαινόλες και η βιταμίνη Ε, που βοηθούν στην ανανέωση του δέρματος και την προστασία από καθημερινούς κινδύνους, όπως η μόλυνση της ατμόσφαιρας και η υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Ως αποτέλεσμα, σήμερα το ελαιόλαδο χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο ως καλλυντικό, για ενυδάτωση δέρματος, για αφαίρεση μακιγιάζ και προστασία νυχιών και μαλλιών.